Turcja, Rosja, Ukraina i Polska to najaktywniejsze rynki. W Warszawie nadal brakuje wysokiej jakości powierzchni handlowych
Całkowita podaż powierzchni handlowych w Polsce w wynosi 9,3 miliona metrów kwadratowych w 420 obiektach. Ponad połowa powierzchni zlokalizowana jest w największych polskich aglomeracjach: w Warszawie (1,4 miliona mkw w 42 centrach), w Katowicach (1,03 miliona mkw), w Trójmieście (blisko 620.000 mkw), we Wrocławiu (540.000 mkw), w Łodzi i Poznaniu (po 510.000 mkw) oraz Krakowie (495.000 mkw). Nowoczesne powierzchnie handlowe w przeważającej mierze zlokalizowane są w centrach handlowych, ale także w parkach handlowych i centrach outletowych. Trójmiasto posiada najwyższe nasycenie powierzchniami handlowymi, wskaźnik ten wynosi 500 mkw na 1.000 mieszkańców. Wśród dużych miast najniższy wskaźnik notowany jest w aglomeracji krakowskiej – 250 mkw/1.000 mieszkańców. Średnie nasycenie dla ośmiu aglomeracji wynosi 413 mkw/1.000 mieszkańców, a uwzględniając powierzchnie aktualnie w budowie, jest to 444 mkw/1.000 mieszkańców.
Na ogół rynek uznaje się za nasycony, jeżeli wskaźnik wynosi 750 mkw na każdy tysiąc mieszkańców. Warto jednak pamiętać, że każde miasto jest osobnym przypadkiem i oprócz tradycyjnych powierzchni handlowych, są także nisze rynkowe, które są w stanie pomieścić takie projekty jak parki handlowe, centra handlowe czy centra specjalistyczne. W siedmiu największych polskich aglomeracjach odsetek wolnych powierzchni jest stosunkowo niewielki i waha się w granicach od 1,6% w aglomeracji katowickiej do 4,5% w Krakowie. Wolne powierzchnie znajdują się zazwyczaj w mniej atrakcyjnych obiektach, podczas gdy w centrach handlowych najwyższej jakości nie ma dostępnych miejsc
Beata Kokeli, senior director, Dział Powierzchni Handlowych, CBRE w Polsce
Spośród wszystkich polskich aglomeracji warszawski rynek powierzchni handlowych pozostaje jednym z najmniej nasyconych – wskaźnik nasycenia wynosi 443 mkw na 1.000 mieszkańców. W pierwszej połowie 2013 roku, dzięki ukończeniu trzech obiektów, podaż nowych powierzchni wzrosła o blisko 40.000 mkw, a kolejne 5.300 mkw zostanie oddane do użytku w październiku, po ukończeniu budowy centrum obiektu wielofunkcyjnego Plac Unii. W fazie planowania znajduje się obecnie kilka projektów, m.in. GTC Wilanów i Białołęka, Galeria Nova w Piasecznie czy Galeria Kabaty, jednak w ostatnim czasie w Warszawie nie rozpoczęła się ani jedna budowa, zatem w 2014 roku podaż nowych powierzchni będzie mocno ograniczona. Między innymi z tego powodu ulice handlowe w Warszawie rozkwitają. Obszar pomiędzy ul. Świętokrzyską a Placem Zbawiciela wyłania się jako wiodąca strefa handlowa w Warszawie i rozszerza się obecnie wzdłuż Traktu Królewskiego i ul. Marszałkowskiej oraz ulic Brackiej i Mokotowskiej
Beata Kokeli
Nowe centra handlowe powstają przede wszystkim na rynkach wschodzących, z czego największy odsetek, aż 74%, w Europie Wschodniej. Eksperci CBRE oczekują, że największa aktywność będzie miała miejsce w Turcji. W Stambule w budowie znajduje sie obecnie 37 centrów handlowych, a największe z nich będzie miało 150.000 mkw powierzchni do wynajęcia.
Inne rynki Europy Wschodniej, ma których wiele się dzieje to Rosja (2,88 milionów mkw powierzchni handlowych w budowie) i Ukraina (789.888 mkw). Aktywność w Rosji koncentruje się głównie w Moskwie, gdzie na przestrzeni najbliższych dwóch do trzech lat do użytku oddanych zostanie 1,4 miliona mkw. W Ukrainie budowane obecnie obiekty handlowe stanowią 38% całkowitego zasobu powierzchni handlowych w tym kraju, co po oddaniu ich do użytku znacząco podniesie dostępność nowoczesnych powierzchni handlowych.
Eksperci są zdania, że w 2013 roku w całej Europie ilość oddanych do użytku powierzchni handlowych osiągnie poziom porównywalny do ubiegłorocznego. W pierwszym półroczu 2013 roku było to 1,5 miliona mkw, a w 2012 roku – 3 44 miliona mkw w 100 obiektach.
Gwałtowny wzrost aktywności związanej z budową nowych powierzchni handlowych na rynkach wschodzących spowodowany jest powiększającą się klasą średnią, postępującą urbanizacją oraz rosnącym zapotrzebowaniem konsumentów na coraz lepszą jakość w handlu. Najemcy prześcigają się w czerpaniu korzyści z tych nowych możliwości. Obserwujemy też znaczący trend polegający na modernizowaniu i repozycjonowaniu istniejących obiektów. Właścicielom centrów handlowych zależy na wzbogaceniu doboru najemców (tzw. tenant mix), aby stały się one jeszcze bardziej atrakcyjne w oczach sieci handlowych. Zjawisko to dotyczy przede wszystkim Włoch i Polski
Neville Moss, szef Działu Badań Powierzchni Handlowych EMEA, CBRE
